مرکز بتن | عمل آوری بتن یا کیورینگ بتن

کیورینگ چیست؟

به فرآیند حفظ دمای بتن عمل آوری (کیورینگ) گفته می‌شود. درواقع کیورینگ حفظ میزان رطوبت و دمای مطلوب برای بتن در زمان اولیه آن بعد از بتن ریزی است، به طوری که بتن بتواند به ویژگی‌ها و کارایی مشخصی برسد. کیورینگ سریعا بعد از بتن ریزی شروع و اجرا می‌شود و به گونه‌ای باید آن را انجام داد که بتن بتواند به پایایی و مقاومت مناسب برسد.

بدون وجود رطوبت مناسب و کافی، مصالح سیمانی بتن توانایی واکنش دهی و در نتیجه، رسیدن به کیفیت مورد نظر را ندارند. تبخیر آب یا خشک شدن بتن، مشکلاتی را ایجاد می‌کند. یکی از مشکلات همین موردیست که بیان شد. این خشک شدن واکنش‌های لازم شیمیایی در بتن را کاهش داده و حتی ازبین می‌برد و در نتیجه بتن نمی‌تواند کارایی کافی را داشته باشد.

برای بتن‌های نمایان شرایط وزش باد و رطوبت اضافی عوامل مهمی هستند. این دو عامل با تاثیر روی سرعت کاهش رطوبت بتن باعث ایجاد ترک، کم شدن کیفیت سطح بتن و همینطور کاهش دوام آن می‌شوند. برای جلوگیری از ترک خوردگی، لازم است کنترل کردن میزان تبخیر رطوبت بتن با دقت انجام شود.

 

چرا کیورینگ؟

۱. دستیابی به مقاومت استاندارد و از پیش تعیین شده

براساس نتایج مطالعات و آزمایش‌های انجام شده، بتن در محیط‌های خشک، چیزی حدود نیمی از مقاومت خودش را به نسبت بتنی که در محیطی مرطوب کیورینگ شده‌است، از دست می‌دهد. بتنی که در میزان دمای زیاد ریخته شده‌است، سریعا به مقاومت اولیه خود می‌رسد اما به مرور زمان این امکان وجود دارد که مقاومتش کاهش پیدا کند. ریختن بتن در شرایطی که هوا سرد است، آن هم بدون تمهیدات لازم باعث می‌شود که زمان بیشتری صرف شود تا بتن، بتواند مقاومت اولیه خود را کسب کند و در این حالت در معرض یخ زدگی نیز قرار می‌گیرد.

 

۲. افزایش پایایی و دوام بتن مقابل عوامل محیطی

بتن بعد از کیورینگ، سطحی محکم‌تر و البته مقاوم‌تر در مقابل آب و سایش خواهد داشت. همچنین کیورینگ مناسب، می‌تواند میزان نفوذپذیری بتن را کاهش دهد که این کار مانع از وارد شدن مواد شیمیایی مخرب و رطوبت موجود در آب به بتن می‌شود. در نتیجه، افزایش مقاومت بتن با کیورینگ ممکن می‌شود.

 

اهداف و مزایا کیورینگ یا عمل آوری بتن

۱.حفظ دمای بتن به میزان و زمان معین و مطلوب

۲.جلوگیری از کاهش یافتن رطوبت

۳.تامین رطوبت از بین رفته

۴.توسعه میزان مقاومت بتن

۵. پیشرفت واکنش هیدراسیون

۶.جلوگیری از پوسته شدن بتن

۷.کاهش نفوذ پذیری سطح بتن

۸.جلوگیری از منقبض شدن و ایجاد ترک‌های ناشی از سریع تبخیر شدن آب بتن

 

دسته بندی کلی  روش‌های کیورینگ بتن

۱. روش‌های کیورینگ که از طریق اندود کردن سطح، باعث می‌شوند آب بتن کاهش پیدا نکند. این کار را می‌توان  با استفاده از پوشاندن بتن با کاغذهای نفوذ پذیر یا ورقه‌هایی از جنس نایلون به انجام رساند.

۲. روش‌هایی که با اشباع کردن محیط اطراف بتن، آب بتن را در زمان سخت شدن اولیه حفظ می‌کنند. روش‌هایی مثل ایجاد برکه یا غوطه ور کردن، پوشش‌های خیس و… .

۳. روش‌هایی که با تامین حرارت و رطوبت اضافی برای بتن، رشد مقاومت آن را تسریع می‌کنند. این کار معمولا با بخار، قالب‌های گرم شونده برقی و سیم پیچ‌های گرم کننده، صورت می‌گیرد.

 

نسبت ترکیب کیورینگ کامپاند

عوامل موثر زیادی در تعیین این مورد وجود دارد. برای مثال شرایط آتی تابش نور خورشید به بتن، شکل و اندازه سنگدانه‌های بتن و شرایط آب و هوایی محدوده مورد نظر.

استانداردهای مشخصی درباره‌ی اجرای کیورینگ در بازه‌های زمانی مختلف تعریف شده‌است که خلاصه‌ی آن‌ها در زیر آورده شده است.

برای سیمان مدل ۱ مدت زمان کیورینگ ۷ روز

برای سیمان مدل ۲ مدت زمان کیورینگ ۱۰ روز

برای سیمان مدل ۳ مدت زمان کیورینگ ۳ روز

برای سیمان مدل ۴ و ۵ مدت زمان کیورینگ ۱۴ روز

 

در کل به صورت دقیق نمی‌توان زمان معین و ثابتی را برای انجام کیورینگ در نظر گرفت، چرا که به شرایط، مقدار، روش مورد نظر و… بستگی دارد.

 

کیورینگ بتن در هوای گرم

دمای هوا یکی از مهم‌ترین عامل‌های تأثیر‌گذار بر میزان زمان و کیفیت کیورینگ بتن است. در هوای گرم، دمای اولیه‌ کیورینگ کامپاند، باعث می‌شود سریع‌تر به مقاومت دستیابی پیدا کند و مقاومت نهایی نیز کاهش پیدا کند.

در فصل تابستان، کیورینگ کامپاند آب می‌تواند باعث رسیدن به دمای پایین‌تری جهت کیورینگ بتن شود. تغییرات دمای هوا طی شب و روز، اگر بیشتر از سه درجه‌ در هر ساعت باشد، در طی بیست و چهار ساعت اولیه مجاز نیست. همچنین مطالعاتی در این زمینه انجام شده که نتایج آن به این صورت است که اگر کیورینگ بتن در دمای بالاتری باشد، میزان مقاومت اولیه افزایش پیدا می‌کند اما بسیار امکان دارد این کار، مقاومت بیست وهشت روزه را کم کند.

 

 

کیورینگ کامپاند آب

کیورینگ بتن توسط آب اگر به صورت درست اجرا شود، یکی از کارآمدترین روش‌هاست و یک گزینه عالی به ویژه برای  بتن ریزی در کف است.

 

کیورینگ کامپاند پاندینگ

به فرآیند درست کردن حوضچه، پاندینگ گفته می‌شود. کیورینگ کامپاند پاندینگ به وسیله همین حوضچه انجام می‌شود. کیورینگ کامپاند، در مورد ثابت نگه داشتن دمای بتن نیز کاربرد دارد. البته این روش فقط در بتن ریزی‌هایی در مقیاس کوچک و مقدار کم استفاده می‌شود و در پروژه‌های مقیاس بزرگ کاربردی ندارد.

 

کیورینگ کامپاند اسپری

اسپری کردن آب بر سطح بتن نیز یکی از روش‌های موجود است. برای اجرای درست این مورد باید آب به طور مداوم و بدون فاصله روی بتن اسپری شود. این تداوم به این علت است که باید از خشک شدن آن طی فرآیند جلوگیری کرد. البته یکی از معایب این روش، بالا بودن هزینه‌ی آن است، چرا که این روش به مقدار زیادی آب و همینطور نظارت مداوم و با دقت نیاز دارد.

 

کیورینگ کامپاند پوشش خیس

در این روش پوشش‌هایی خیس را بر بتن قرار می‌دهند تا رطوبت بتن حفظ شود. پوشش‌های مورد استفاده در این روش از نوع جنس خاصی هستند که بیشتر بتوانند رطوبت را حفظ و منتقل کنند.

 

کیورینگ کامپاند به وسیله ورقه

شاید این روش کیورینگ از بهترین روش‌ها محسوب نمی‌شود ولی در موارد معدودی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته اگر سطح مورد نظر کاملا افقی و عمودی باشد، این روش نتیجه‌ای رضایت بخش‌تر خواهد داشت.

 

کیورینگ کامپاند پلی تن

برای حفظ رطوبت در بتن می‌توان از پوشاندن آن با ورقه‌های پلی تن استفاده کرد. کار کردن و اجرای با این مورد، آسان است و بعد از اتمام فرآیند کیورینگ، می‌شود ورقه‌ها را جمع آوری کرد و در پروژه‌های بعدی از آنها استفاده کرد.

 

کیورینگ کامپاند پوسته

این مورد نیز مثل مورد قبل چندان کاربرد گسترده‌ای ندارد. مزیت این روش این است که نیازی به نظارت ندارد.

در این روش کیورینگ کامپاند بتن به صورت یک پوسته روی سطح بتن قرار می‌گیرند. کیورینگ کامپاند پوسته معمولا به سطح مورد نظر اسپری می‌شود. البته نکته‌ی مهم در استفاده از این روش این است که در هنگام اسپری کردن یا قرار دادن کیورینگ کامپاند پوسته روی بتن، باید حتما تمام سطوح بتن پوشیده شود و هیچ قسمتی بدون پوسته باقی نماند.

 

 

 

نتیجه گیری

با توجه به مطالبی که در این مقاله بیان شد، کیورینگ در استفاده از بتن یک الزام است و اجرای درست آن نیز بسیار مهم است. باید تحلیل مناسبی برای هر مورد انجام داد تا فهمید که کدام روش از کیورینگ برای پروژه مورد نظر مناسب‌تر است..

مرکز بتن دارای فنی‌ترین و مجهزترین تیم خدمات مهندسی جنوب کشور می‌باشد؛ در صورت نیاز به هر گونه مشاوره و دریافت خدمات مهنذدسی، با ما تماس بگیرید.