انواع ضدیخ بتن
تاریخ انتشار : 1400/08/15
بتن یکی از معروفترین متریال و مصالح ساختمانی است که استفاده از آن، سال‌ها پیش رواج پیدا کرد و ادامه استفاده از آن باعث ایجاد تغییراتی شگرف در دنیای مهندسی و ساختمان‌سازی شد. بطور حتم شما نیز با ساختمان‌ها و یا سازه‌های روبرو شده‌اید که متریال بتن در آن‌ها حرف اول و آخر را زده‌است. در همین راستا و با پیشرفت تکنولوژی بتن به یک متریال کاملا مجهز و پیشرفته تبدیل شد که توانایی پاسخگویی به نیاز تمام کارفرمایان در آن بهینه شده‌است. یکی از افزودنی‌هایی که برای این متریال بسیار لازم و حیاتی است ضدیخ بتن است. ما در این مقاله در مورد ضدیخ و انواع آن صحبت خواهیم کرد.
لزوم استفاده از ضدیخ بتن
یکی از چالش‌های مهم در صنعت ساختمان‌سازی، کار کردن و بکارگیری مصالح در هوای سرد است. البته بتن‌ریزی در هوای سرد، خود یک مشکل جداگانه و مهم تلقی می‌شود. بعبارتی هوای سرد برای انجام پروسه بتن‌ریزی یک مشکل بزرگ است. سردی هوا باعث می‌شود که آب موجود در بتن یخ زده و عملیات هیدراسیون به خوبی صورت نگیرد. به همین علت ما برای جلوگیری از این پیشامد به یک ضدیخ بتن احتیاج داریم تا مانع ایجاد اختلال در عملیات یتن‌ریزی بواسطه دمای پایین بشویم و اینگونه هیچ اختلالی نیز در مقاومت بتن ایجاد نخواهد شد.
نکته جالب توجه در مورد این متریال این است که عدم استفاده از ضدیخ بتن باعث می‌شود سازه ما برای آن چیزی که مورد طراحی قرارگرفته مناسب تشخیص داده نشود و به مرور زمان مقاومت خود را از دست بدهد. در همین حین ترک‌هایی نیز در بتن سازه ایجاد خواهند شد یا آن را بصورت ورقه ورقه‌ای تبدیل خواهد کرد که این اتفاقات به هیچ وجه خوشایند و مطلوب ما نخواهندبود. برای جلوگیری از این اتفاقات، پیشنهادات و راهکارهای بسیاری مورد بررسی قرار گرفتند که بهترین آن‌ها بکار بردن ضدیخ بتن است. ضدیخ نیز مانند دیگر افزودنی‌های بتن انواع مختلف دارد و در انواع و شکل‌های متفاوتی در بازار موجود است. اما همگی یک هدف را دنبال می‌کنند، کاهش نقطه انجماد آب موجود در بتن و در نتیجه افزایش دادن دمای داخلی بتن.
ضدیخ چیست؟
بطور کلی ضدیخ بتن یک ماده شیمیایی به حساب می‌آید و هدف از استفاده آن، کاهش نقطه انجماد آب مختلط شده در بتن است. این ماده تا دمای منفی 30 درجه سانتی‌گراد کاربرد دارد. اگر فکر می‌کنید بکار بردن آن سخت است و یا ممکن است از عهده آن بر نیاید، باید بگوییم که اشتباه می‌کنید. استفاده از آن بسیار ساده و کاملا بدون دردسر است. مخلوط کردن آن با بتن از یک سری اصول فنی ساده و کاملا هوشمندانه و سودمند پیروی می‌کند. استفاده از ضدیخ بتن باعث می‌شود که شما در عملکرد خود صرفه‌جویی 20 الی 50 درصدی در زمان و انرژی خود داشته باشید که این روش را در مقایسه با عمل‌آوری با بخار، گرم کردن بتن و غیره، به روشی کاملا پرطرفدار و کاربردی مبدل ساخته‌است. یقینا با آب‌وهوای بسیار سرد روسیه آشنا هستید. در این کشور تقریبا بیش از 40 سال است که بتن‌ریزی‌ها بدون گرم کردن انجام می‌شوند. در واقع از ضدیخ بتن در بتن، سازه‌های یکپارچه و پیش‌ساخته، بتن مسلح و غیره مورد استفاده قرارمی‌گیرد. ناگفته نماند دمایی که در آن از این ماده استفاده می‌شود، چه در زمین و چه در هوا دمایی زیر 5 درجه سانتی‌گراد تا منفی 30 درجه سانتی‌گراد خواهد بود.
بکارگرفتن ضدیخ بتن
به دنبال افزودن ضدیخ به بتن، عملکرد هیدراسیون سرعت پیدا کرده و بطور حتم می‌دانید که این واکنش بسیار گرماده خواهد بود. به همین دلیل سرعت تولید گرما در بتن بالا رفته و در نتیجه دمای بتن نیز تا حد بسیار مناسب و مطلوبی افزایش خواهدیافت، که همین امر از یخ زدن بتن جلوگیری خواهد کرد. البته ناگفته نماند که این واکنش سرعت سخت شدن بتن را نیز افزایش خواهد داد.
اگر بخواهیم کمی واضح تر این موضوع را توضیح دهیم باید بگوییم که در این مرحله بتن به سرعت، مقاومت مطلوب را بدست آورده و زمانی برای پایین آوردن دما به او داده نخواهد شد. ضمن اینکه بواسطه گرمایی که از طریق واکنش هیدراسیون جذب می‌کند دمای بالا را در خود حفظ خواهدکرد. استفاده از ضدیخ بتن، اولین و البته مطلوب‌ترین راه برای گرم کردن آب موجود در بتن است. یک ضدیخ اگر خوب بتواند عملکرد خود را انجام دهد گیرایی اولیه بتن را افزایش داده و باعث کم شدن میزان آب اشباع شده در بتن نیز می‌شود.
از ضدیخ بتن بیشتر بدانیم!
درصد بالایی از افزودنی‌های مورد استفاده در بتن باعث ایجاد تاخیر در گیرایی آن می‌شوند. استفاده از ضدیخ باعث گیرش سریع‌تر سیمان موجود در بتن می‌شود. همچنین بر روی ساختار سیمان و مقاومت در برابر یخ‌زدگی بتن اثری مطلوب دارد. البته آن را بیشتر با کندگیر کننده‌ها و البته روان کننده‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند. میزان روان کننده مورد استفاده نیز به مقدار ضدیخ بتن مصرفی و البته نوع سیمان بستگی دارد.
انواع ضدیخ بتن، مزایا و معایب بکارگیری آن
در این قسمت به انواع مختلف ضدیخ بتن و البته مزایا و فواید بکارگیری آن اشاره خواهیم کرد. انواع ضدیخ بتن شامل: ضدیخ بتن مایع، ضدیخ بتن پودری، ضدیخ بتن شیمی، ضدیخ بتن با کلراید و ضدیخ بتن شیمیایی ساختمان تقسیم‌بندی می‌شوند.
مزایای استفاده از ضدیخ بتن
- کم شدن میزان پس‌زدن در بتن‌های پاششی یا شاتکریت
- افزایش مقاومت در برابر یخ‌زدگی
- بالابردن و افزایش سرعت اجرای کار
- افزودن مقاومت اولیه و نهایی بتن
- کم شدن میزان گردوخاک بوجود آمده در پاشش بتن به روش خشک
معایب استفاده از ضدیخ بتن
- استفاده از مواد روان کننده زودگیر مناسب در صورت نیاز به استفاده از مواد زودگیر
- کاهش کارایی در صورت عدم استفاده در زمان و شرایط مناسب
در نظر داشته باشید برای مشاهده انواع ضدیخ موجود در مرکز فنی و تخصصی بتن ایران، می‌توانید از اینجا وارد شده و برای تهیه آن با ما تماس بگیرید.
دلایل استفاده از ضدیخ بتن
مهمترین و البته پیش‌پا افتاده‌ترین دلیل بکارگیری از ضدیخ بتن این است که از تبدیل آب به یخ در بتن جلوگیری شود. تا زمانی که در عملیات هیدراسیون آب بصورت مایع وجود داشته باشد ما هیچ دلیل منطقی برای استفاده از ضدیخ نخواهیم داشت. آب و سیمان در ترکیب با یکدیگر واکنشی از خود نشان می‌دهند که تولید چسب سیمان می‌کند. این واکنش بطور طبیعی تابعی از دمای محیط است. بعبارتی هرچه دما محیطی پایین‌تر باشد، سرعت صورت گرفتن این واکنش نیز کمتر خواهد بود. با افزودن ضدیخ به بتن، از ایجاد واکنش در آب بتن جلوگیری کرده و مانع از یخ زدن آن خواهیم شد. در اصل ضدیخ بتن ساختار جامد شدن آب را خنثی خواهدکرد و آب در دمای صفر درجه یخ نخواهد زد.
سخن پایانی
همانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره شده، بتن یک متریال بسیار کاربردی است که برخلاف تعداد زیادی از مصالح دیگر نه‌تنها استفاده از آن منسوخ نشد بلکه با پیشرفت علم و تکنولوژی روزبه‌روز استفاده از آن پرطرفدارتر و جذاب‌تر نیز شد. در این بین موادی به این متریال اضافه شد که کارایی آن را بطرز چشمگیری افزایش داد. از بین این مواد افزودنی می‌توان به ضدیخ بتن اشاره کرد که یک اختراع بسیار سودمند محسوب می‌شود. بطور کلی و براساس شرایط استفاده از بتن در کشور ایران، اگر 3 روز متوالی دمای هوا در شبانه‌روز از 5 درجه کمتر باشد و برای بیش از نصف روز از 10 درجه بالاتر نرود، ما با هوای سرد روبرو هستیم که برای انجام عملیات ساخت‌و‌ساز بطور حتم باید از افزودنی‌های مناسب در این هوا استفاده کرد.
