ماستیک پلی یورتان موضوع مورد بررسی در این مقاله است. اما در ابتدا لازم است که، پیش از توضیح و توصیف در خصوص این ماده، آن را ریشه‌یابی کنیم. همانطور که می‌دانید بتن یک نوع مصالح ساختمانی است که برای ساخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماده‌ای چسبنده که حاصل واکنش‌های شیمیایی سیمان هیدرولیکی با آب است. همانطور که می‌دانید با پیشرفت علم و تکنولوژی، شناخت بتن و خواص آن نیز بشدت توسعه یافته. به طوری که امروزه شاهد استفاده از بتن با مصالح گوناگون هستیم.

 

ماستیک پلی یورتان

ماستیک بطور کلی ماده‌ای است که برای آب‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد و انواع مختلفی نیز دارد. مانند ماستیک قیر گرم اجرا، ماستیک قیر سرد اجرا، ماستیک پلی یورتان، ماستیک اکریلیک، ماستیک سیلیکون و غیره از جمله انواع این ماده در بازار هستند. در این بین ماستیک پلی یورتان یکی از مصالح باکیفیت و مهمی است که به‌منظور درزبندی سازه‌های بتنی و برای آب‌بندی کردن آنان به صورت کاملا قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع ماستیک پلی یورتان یک درزگیر الاستومری  و تک جزئی است که می تواند در دمای اتاق و رطوبت به راحتی خشک شده و خود را بگیرد. این ماده برای درزگیری و چسباندن به شدت توصیه می‌شود. اگر بخواهیم به بیانی ساده تر، این ماده را توصیف کنیم باید بگوییم که این ماده نوعی از چسب درزگیر است. مهمترین ویژگی این ماده که از آن یک متریال جذاب ساخته این است که خاصیت الاستیسیته دارد و در عین قدرت زیادی برای چسبندگی بر روی سطوح از خود نشان می‌دهد.

مقاومت بالای آن در برابر ضربه، ارتعاشات و لرزش نیز از دیگر ویژگی‌های خاص آن محسوب می‌شود. همانطور که می‌دانید سیلیکون نیز ماده‌ای بسیار مقاوم، بخصوص در برابر فشار مکانیکی است اما مقاومت مکانیکی ماستیک پلی یورتان در مقابل سیلیکون به مراتب، بسیار بالاتر است. وقتی قرار است به ماده درزگیر اشاره کنیم ماستیک پلی یورتان گزینه اول ما خواهد بود. اما پیش از آن چسب سیلیکون یا همان چسب آکواریوم خودنمایی می‌کند. با اینکه این هر دو ماده خاصیت آب‌بندی بالایی دارند، درزگیری را بطور بسیار عالی انجام می‌دهند و در برابر رطوبت و حرارت بسیار قوی عمل می‌کنند اما تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت این دو ماده این است که ماستیک پلی یورتان کاملا طبیعی است اما چسب سیلیکون در دسته‌بندی مواد ارگانیک قرار نمی‌گیرد.

مشخصات ظاهری ماستیک پلی یورتان

•  دارای شکلی خمیری 

• دارای  سه رنگ سفید، طوسی و مشکی 

• وزن: 3/1 گرم در متر مکعب

• کیفیت: بعد 30 دقیقه خود را گرفته و خشک می‌شود

• 4میزان مقاومت: میلی‌متر در 24 ساعت مقاومت برشی و 8 مگاپاسکال 

• ویژگی منحصر به فرد: بعد از خشک شدن مقاومت کششی دارد

• بدون حساسیت و انعطاف پذیر در مقابل یخ‌زدگی

 

ویژگی‌های کیفی ماستیک پلی یورتان

• دارای ویژگی کاملا تک جرئی

• دارای قابلیت خشک شدن بدون نیاز به رطوبت هوا و یا مخلوط شدن یا مواد دیگر 

• دارای مقاومت مکانیکی بالا

• مناسب برای تمامی متریال‌ها مانند سنگريال چوب، بتن و شیشه 

 

ماستیک پلی یورتان اگر در نقش درزگیر قرار گیرد برای درزگیر هایی با سایزهای مختلف دیگر نیز نقش بسیار کاربردی ای ایفا می کند. با تمام سیستم‌های رنگ‌آمیزی قابلیت رنگ شدن دارد و مقاومت بالای شیمیایی آن در کنار مقاومت بالای آن در شرایط سخت نگهداری کاملا مشهود و کاربردی است. ناگفته نماند که این ماده را بعنوان یک درزگیر بین لاستیک و پلاستیک مورد استفاده قرار می‌دهند. علت بکار بردن این ماده در کنار لاستیک و پلاستیک نیز این است که چسبندگی آن به لاستیک بالا بوده و لرزش و ارتعاش پلاستیک را نیز به خوبی مرتفع می‌کند.

 

دیگر ویژگی‌ها

تک جزئی بودن: 

ماستیک‌هایی که تک جزئی هستند بطور معمول در سوسیس‌هایی با حجم 600 میلی‌لیتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. نحوه استفاده نیز بدین صورت است که بعد از اینکه روکش آلومینیومی بصورت کاملا یک طرفه باز شد با استفاده از تفنگ، تزریق این ماده را به درون درزها را به صورت یکنواخت شروع می‌کنند. ماستیکی که به درزهای وارد می‌شود در مجاورت هوای اتاق به راحتی خشک می‌شود.

 

دو جزئی بودن: 

در زمان اجرای ماستیک دو جزئی ابتدا پلیمر مربوطه را با قلم مو درون درزها تزریق می‌کنند. بعد از آن رزین و هاردنر( نوعی ماده سخت کننده خاص برای مخلوط‌ها) را به خوبی با یکدیگر ترکیب کرده و با زاویه‌ای یکسان درون درزهای انبساطی وارد می‌کنند. در مرحله نهایی نیز با یک قلم مو پرداخت آن انجام خواهد شد.

 

موارد مورد استفاده ماستیک پلی یورتان

از ماستیک پلی یورتان به منظور استفاده در انواع فعالیت‌های ساختمانی مانند ساخت و ساز و حتی تعمیرات استفاده می‌شود. البته همانطور که پیشتر اشاره کردیم این ماستیک‌ها تک جزئی و دو جزئی هستند که موارد استفاده خودشان را دارند. این ماستیک‌های در سطوح افقی و عمودی استفاده می‌شوند. بدلیل شره نکردن و ریزش نداشتن برای سطوح افقی نیز کاملا مناسب هستند. درزهای انبساط و درزهای ژوئن نیز همینطور کف سازی فلاشینگ و گاترها از جمله مواردی هستند که برای استفاده این ماده در نظر گرفته می‌شوند. پنل‌های عایق و ورقه‌های عایق، همینطور صنعت پل سازی و راه سازی و البته فونداسیون نیز از جمله موارد دیگری هستند که ماستیک پلی یورتان در آنان مورد استفاده قرار می‌گیرد.  این ماده در بازار با نام‌های مختلفی شناخته می‌شود مانند ماستیک آب‌بندی، درزگیر آب‌بندی، درزگیر ماستیکی، ماستیک درزگیری، چسب فلاشینگ، درزگیر فلاینگ، چسب نمای خشک، چسب فایبر سمنت برد و غیره. تعدد نام‌های این بزرگوار از تعدد و تنوع نام‌های انسانی نیز بیشتر است و البته از حوصله این مقاله خارج، پس به همین نام‌ها بسنده می‌کنیم. اما بدانید و آگاه باشید که نام‌های متعدد و فراوانی برای آن در بازار وجود دارد.

 

مراحل استفاده از ماستیک پلی یورتان

برای استفاده از این ماستیک پلی یورتان در ابتدا باید سطح مورد نظر را تمیز کنید. تمیز کردن سطح به منظور افزایش چسبندگی و کارایی انجام می گیرد. سطح مورد نظر شما باید از هرگونه آلودگی مانند گردوخاک، چربی، غبار، آب، رطوبت و هر آلاینده‌ای عاری بشود. نکته قابل تامل اینکه اگر سطح شما سطحی قدیمی است و یا حاوی سطوحی دیگر جز بتن است مانند فلز، حتما باید پیش از شروع کار از پرایمر استفاده کنید. میزان و مقدار پرایمر مورد نظر خود را پیش از شروع کار بمدت 3 الی 6 ساعت بر روی سطح بمالید. اگر سطح شما بعد از 6 ساعت نیز آماده نشد مجددا بر روی آن پلیمر کشیده و زمان بیشتری به آن استراحت دهید. مدت زمان خشک شدن پرایمر به رطوبت محیط، گرمای هوا و قدرت جذب بتن دارد. در مرحله بعد شما به راحتی می‌توانید از ماستیک پلی یورتان در سطح مورد نظر خود استفاده کنید.

 

حرف آخر

در نهایت باید این نکته را مد نظر قرار داد که با پیشرفت تکنولوژی بشر به مواد عالی و مناسبی برای استفاده در صنعت ساخت و ساز دست پیدا کرده است. یکی از این مواد ماستیک پلی یورتان است که البته در کنار راحتی و سهولت کاربری باید نکات مهمی را برای آن در نظر گرفت. بعنوان مثال باید مراقب باشید که در زمان اجرا گرما و دمای کار بیش از حد بالا نباشد. بالا بودن دما باعث سوخته شدن کار می‌شود. همچنین این نکته کاملا لازم الاجراست که سطح زیرین تمیز و عاری از هرگونه آلاینده‌ای باشد. نکته پایانی نیز اینکه باید اجازه بدهید تا قبل از بهره‌برداری کیورینگ ماستیک بطور کامل به اتمام رسیده باشد. البته باید نوع محصول را نیز در این مرحله در نظر گرفته و لحاظ کرد.