بهتر است در ابتدای مقاله، کمی در مورد معرفی و کاربرد بتن صحبت کنیم. بتن یکی از کارآمدترین مصالح ساختمانی است. به عبارتی دیگر، یک نوع مصالح ساختمانی است که چسبنده است و خاصیت سیمانی شدن نیز دارد. البته مواد تشکیل دهنده این مصالح یکسان نیست و ممکن است از گوگرد، مواد مضاف، سرباره کوره‌ها، پوزولان‌ها و انواع سیمان تشکیل شده‌باشد. نکته قابل توجه این است که روش ساخت بتن متنوع است. ممکن است با حرارت، بخار آب، اتوکلاو، خلا و متراکم کننده‌ها و یا فشار هیدرولیکی تهیه شود. بتن بسیار پرکاربرد است ومی‌توان به ویژگی اصلی آن در دسترس بودن همیشگی و همچنین قسمت مناسب آن اشاره کرد.

 

علت آب‌بندی کردن بتن

متریال بتن کاملا متخلخل است. این ماده اگر به خوبی آب‌بندی نشود به‌مرور زمان آب و رطوبت را بخود جذب می‌کند. این آبی که توسط بتن جذب می‌شود می‌تواند حاوی مواد شیمیایی مخرب و آلودگی‌های فراوان باشد. حال اگر می‌خواهید عمر مفید بتن را افزایش دهید و دوام بالای بتن خود را تضمین کنید، بهتر است که بتن را به خوبی آب‌بندی کنید. در واقع آب‌بندی آن را استاندارد انجام دهید. در واقع با آب بندی کردن بتن مانع از نفوذ آب به بتن و بالا بردن مقاومت آن در برابر فشار هیدرواستاتیک می‌شوید.

 

روش‌های آب‌بندی کردن بتن

بطور کلی آب‌بندی کردن با مواد آب‌بندی بتن به سه روش متفاوت انجام می‌شود: 

• روش اول این است که از طریق سطح خارجی، آب‌بندی انجام شود. 

• روش دوم این است که آب‌بندی از طریق سطح داخلی صورت گیرد.

• روش سوم آب‌بندی از طریق ذرات بتن است. 

 

یکی از متداول‌ترین راه‌های آب‌بندی سطح خارجی، بکار بردن ورق‌های آب‌بندی است. در عین حال این روش هم محدودیت‌های زیادی دارد و هم هزینه بالایی را ایجاد می‌کند. بطور معمول از دهه 1980 تاکنون در سراسر دنیا برای درصد بالایی از پروژه‌های ساخت‌و‌ساز یکی از مواد آب‌بندی بتن، افزودنی کریستالی است که مورد استفاده قرار گرفته است.

استفاده از این افزودنی در اصل همان روش سوم آب‌بندی کردن بتن است  که در بالا به آن اشاره کردیم. یعنی آب‌بندی کردن بتن از طریق ذرات خود آن. در واقع ذرات بتن خودشان به راحتی مانع از از عبور آب می‌شود و بتن به یک سد بزرگ در برابر آب و رطوبت تبدیل می‌شود. در ادامه در مورد  روش‌ها مختلف، بیشتر صحبت می‌کنیم.

 

• آب‌بندی بتن با استفاده از ورقه

ورقه‌های آب‌بندی یکی از مواد آب‌بندی بتن هستند که بوفور مورد استفاده قرار می‌گیرند. جنس آن‌ها از پلیمر، قیر و پلی‌اتیلن است. ترکیب این مواد از ایجاد حساسیت در این ورق‌ها در مقابل تغییرات دمایی جلوگیری می‌کند. عملکرد آن‌ها اینگونه است که بصورت خودکار از نزدیک شدن مواد خطرناک و سموم شیمیایی جلوگیری بعمل می‌آورند. در عین حال مقاومت کششی و مقاومت در برابر خاک‌های اسیدی را افزایش می‌دهند. انعطاف‌پذیر هستند و خود ترمیمی را براحتی انجام می‌دهند. البته با وجود تمامی پیشرفت‌های صورت گرفته نصب آنان سخت و طاقت‌فرسا خواهد بود.

• آب‌بندی با پوسته‌های مایع

از یک قلم‌مو، اسپری و یا غلتک استفاده می‌شود تا موادی مانند اورتان یا آسفالت پلیمریک را بر روی سطح بتن استفاده کنند. این همان آب‌یندی به روش پوسته‌های مایع است. ناگفته نماند که سطح خارجی در این روش درگیر می‌شود. اما با پیشرفت‌های انجام شده به راحتی می‌توان از مواد آب‌بندی بتن در قسمت‌های داخلی نیز استفاده کرد. در نهایت موفقیت آمیز بودن این روش کاملا بستگی به ضخامت بتن و نحوه استفاده از مواد خارجی دارد. وقتی استفاده از ورق‌های پیش‌ساخته امکان‌پذیر نباشد، از این روش استفاده می‌شود.

• آب‌بندی با مواد افزودنی

یکی از روش‌های آب‌بندی که اخیرا بسیار مورد استفاده قرار گرفته، استفاده از مواد آب‌بندی بتن در مخلوط بتن است. این مواد درست در هنگام بتن‌ریزی به مخلوط بتن اضافه می‌گردند. همچنین این افزورنی‌ها انواع مختلف داشته و یکسان نیستند.

 

روش‌های آب‌بندی سازه بتنی

بتن از ابتدای صنعت ساختمان‌سازی، بدلیل انعطاف‌پذیری و اقتصادی بودن، همیشه مورد توجه مهندسان قرار دارد. بنابراین باید جزء مصالح مقاوم ساختمان باشد تا عملکرد بهتر و گسترده تری داشته باشد! یکی از روش‌های مقاوم‌سازی بتن این است که  آن را به خوبی آب‌بندی کنیم. بطور کلی به 3 روش می‌توان بتن را آب‌بندی کرد. آب‌بندی اولیه یا همان آب‌بندی در حین ساخت، آب‌بندی ثانویه یا آب‌بندی با ‌روش پوشش‌های سطحی و یا نفوذگر و همینطور آب‌بندی با تزریق، که در دسته آب‌بندی ثانویه قرار می‌گیرد.

 

مزایای آب‌بندی کردن بتن

اگر قرار باشد با روش تزریق، بتن را آب‌بندی کنیم باید بگویم مزایای آن کم نیستند. در این روش می‌توان بتن را در فشار مثبت و منفی با مواد آب‌بندی بتن، به راحتی آب‌بندی کرد. این عمل موجب می‌شود که دوام سازه بتنی بشدت بالا برود. اما خب در کنار مزایای فراوان، نیاز به تخصص بالا و تجهیزات پیشرفته نیز برای اینکار احساس می‌شود.

اصول آب‌بندی کردن بتن

بطور کلی، آب‌بندی سازه بتنی  به 2 صورت انجام می‌شود. آب‌بندی اولیه و آب‌بندی ثانویه.

• آب‌بندی اولیه

آب بندی اولیه، با استفاده از مواد آب‌بندی بتن که افزودنی هستند در زمان ساخت انجام می‌شود. این روش هم مقرون‌به‌صرفه است و هم در دسته بهترین روش‌ها قرار دارد. روش دیگر آب‌بندی نمودن ساختار، بدنه و جسم بتن است. می‌دانید که کیفیت بتن را از طریق سنجیدن دوام برحسب نفوذپذیری اندازه می‌گیرند. این عامل باعث می‌شود بتن در مقابل حملات شیمیایی و یا درونی بتن، مقاوم باشد.

واکنش‌هایی که بتن به انبساط و انقباض‌های مکرر نشان می‌دهد آسیب‌های سطحی ساختار بیرونی بتن را هدف قرار می‌دهند. آسیب‌های درونی نیز همان آب شدن و یا یخ زدگیست. حملات داخلی بطور خلاصه زمانی رخ می‌دهند که کیفیت سیمان پایین بوده و یا بتن به خوبی آب‌بندی نشده باشد.همچنین بتن سخت شده باید حفره هوای کافی داشته‌ باشد تا در مقابل این آسیب‌ها مقاوم باشد.

• آب‌بندی ثانویه

این روش همان تزریق به اجزای آسیب‌دیده است. در این روش با تزریق مواد آب‌بندی بتن از تخریب آن‌ها جلوگیری کرده و آن‌ها را مقاوم می‌سازیم. این روش به 2 طریق تزریق رزین‌های اپوکسی و تزریق رزین‌های پلی‌یورتان انجام می‌شود. در روش اول یعنی تزریق رزین‌های اپوکسی، ترک‌های متفاوت مرطوب و متغیر به طور کامل رفع می‌شود. البته تکنیک‌های متعددی برای اجرای این روش وجود دارد.

در روش تزریق رزین‌های پلی‌یورتان هیچ استاندارد معتبری مانند روش تزریق اپوکسی، وجود ندارد. بنابراین با توجه به عدم دسترسی به استانداردهای معتبر و همچنین ایجاد تغییرات گسترده در خواص فیزیکی رزین‌های پلی‌یورتان، انتخاب و استفاده از این ماده با هدف تعمیر بتن، باید با دقت بالایی صورت پذیرد. البته مراکز پژوهشی زیادی اقدام به انجام مطالعات بر روی این ماده کرده‌اند.

 

و در نهایت

مقاوم‌سازی بتن با استفاده از مواد آب‌بندی بتن با توجه به تاثیر آن در مقاوم سازی ساختمان و بالا بردن عمر مفید آن و همچنین توجیه اقتصادی که دارد، امری ضروری محسوب می‌شود. در سال‌های پیش، از روش‌هایی برای آب‌بندی بتن استفاده می‌شد که هم زحمت فراوانی داشت و هم پرهزینه بود. ناگفته نماند که در انتها نتیجه مطلوبی نیز حاصل نمی‌شد. بعد از اینکه پژوهشگران به مواد افزودنی متفاوت و جدید دست یافتند، تحولی عظیم در تولید این متریال با خواص گوناگون ایجاد شد. یکی از این ویژگی‌ها آب‌بندی کردن بتن بود که با دست‎یابی ما به مصالح جدید، شکلی جدید به خود گرفت. این مواد هم در زمان اختلاط بتن و هم در زمان بتن‌ریزی براحتی قابل استفاده هستند. 

در نظر داشته باشید می‌توانید برای مشاهده‌ی انواع مواد آب‌بندی بتن از اینجا وارد شده و برای تهیه آن، با ما تماس بگیرید.